Używamy informacji zapisanych za pomocą plików cookies m.in. w celach: reklamowych, statystycznych i w celu dostosowania naszej strony do indywidualnych potrzeb użytkowników. Korzystając z niej, wyrażasz zgodę na używanie cookies, zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej o naszej polityce cookies.
Festiwal Przemiany odbywa się w dniach 7.10 (godz. 19.00–23.00), 8.10 (godz. 11.00–22.00) oraz 9.10 (godz. 11.00-20.00).
Wejście jest bezpłatne, a żadne z wydarzeń nie wymaga rejestracji. Uczestnicy Festiwalu mogą również bezpłatnie zwiedzać wystawę Przyszłość jest dziś (wejście z przestrzeni festiwalowej, poziom 0).
Wydarzenie towarzyszące – 2 koncerty Resiny w Planetarium są płatne. Bilety można kupić na www.bilety.kopernik.org.pl
W miastach jak w soczewce skupiają się główne wyzwania cywilizacyjne naszych czasów. Bywa w nich ekstremalnie gorąco, pojawia się smog, nagłe ulewy wywołują podtopienia, antropocentryczna infrastruktura niszczy naturalne siedliska bioróżnorodności, zmienia się lokalny mikroklimat. A gdyby tak spojrzeć na metropolię jak na wielki żywy organizm, który ulega transformacji i przystosowuje się do zmian? Wyhodujmy zdrowe miasta przyjazne dla mieszkańców i przyrody, bioróżnorodne, lokalne, energooszczędne. Skorzystajmy z wyobraźni, dobrych praktyk, a przede wszystkim wiedzy naukowej. Wiele zależy od nas. Przekonacie się o tym podczas tegorocznych Przemian. Przed nami trzy dni pełne spotkań, wykładów, warsztatów i koncertów.
Do 2050 roku w miastach mieszkać będzie 68% ludzkości. Mimo że zajmują one zaledwie 3% powierzchni Ziemi, odpowiadają globalnie za od około 70% zużycia energii i 75% emisji związków węgla. Współczesne metropolie, pełne betonu, rachitycznych trawników i niekończącej się sieci energochłonnych urządzeń to prawdziwe punkty zapalne na klimatycznej mapie świata. Specyficzne warunki środowiska zurbanizowanego, takie jak większa kondensacja pyłów, specyficzna wilgotność i zjawiska konwekcyjne nad mocno nagrzewającymi się centrami miast, powodują wzmocnienie ekstremalnych fal upałów czy ulewnych deszczy. Uszczelnienie powierzchni i niedobór zieleni skutkują błyskawicznymi powodziami, a woda opadowa, która powinna stać się lokalnym zasobem na czas suszy, spływa zanieczyszczonymi ulicami i kanałami ściekowymi do pobliskich rzek i jezior. Kolejną konsekwencją odwodnienia miast jest przesuszanie ich przestrzeni. Brak terenów zielonych i wszechobecna tzw. betonoza wpływają na powstawanie niebezpiecznych wysp ciepła. Wytwarza się niekorzystny dla ludzi mikroklimat, zwiększający prawdopodobieństwo wystąpienia astmy, alergii i chorób układu oddechowego.
Jak sprawić, aby miejskie aglomeracje stały się zdrowsze, bardziej zrównoważone i przyjazne dla wszystkich zamieszkujących je gatunków? Konieczne jest podejmowanie działań mitygacyjnych, czyli powstrzymujących zmiany klimatu min. poprzez inteligentne zarządzanie energią oraz redukcję gazów cieplarnianych, a także adaptacyjnych, pozwalających zwiększać odporność terenów zurbanizowanych na ekstremalne zjawiska pogodowe. Główna zmiana powinna jednak dotyczyć naszych przekonań i nawyków. Tradycyjna urbanistyka, oparta wyłącznie na doraźnych potrzebach konsumenckich, ustąpić musi na rzecz projektowania zrównoważonych systemów do życia. Świadome planowanie miejskiego ekosystemu to proces, w którym bierze się pod uwagę nie tylko takie czynniki, jak geometria powierzchni czy gęstość zabudowy, ale również ruchy wiatru, wilgotność, nasłonecznienie czy poziom bioróżnorodności.
„Wyhoduj sobie miasto” to hasło, które podkreśla znaczenie symbiozy miasta ze środowiskiem naturalnym. Aby coś wyhodować, w pierwszej kolejności należy zadbać o odpowiednie warunki wzrostu oraz swobodnego obiegu materii i energii. Podążając za współczesnymi trendami rozwoju błękitno-zielonej infrastruktury oraz różnorodnych lokalnych rozwiązań bazujących na przyrodzie (ang. nature based solutions), antycypujemy przyszłość miast jako sanktuariów bioróżnorodności. Zarządzanych przy wsparciu nowoczesnych, energooszczędnych technologii. Budowanych z biodegradowalnych, przyjaznych środowisku materiałów – w oparciu o ideę „od kołyski do kołyski”.
Takie miasta nie muszą być utopią. Ich powstanie zależy od naszej determinacji, wiedzy i gotowości wyrzeczenia się szkodliwych nawyków, które w dobie kryzysu klimatycznego przestają mieć rację bytu.
Podpatrując naturę
To zadziwiające, jak wiele miejskich inspiracji można czerpać z natury. Niektóre organizmy mają dla nas wręcz gotowe rozwiązania. Na Festiwalu poznamy społeczności pszczół, mrówek i termitów, które doskonale przystosowują się do lokalnych warunków i wykształciły zadziwiające mechanizmy przetrwania. Obejrzymy mapy stworzone przez niepozorne śluzowce, a potem porównamy je z rozwiązaniami proponowanymi przez urbanistów. Przyjrzymy się także bliżej świecącym organizmom mogącym pomóc nam w walce z kryzysem energetycznym, zastępując tradycyjne oświetlenie uliczne. Nauczymy się właściwie kompostować odpady organiczne, a także tworzyć własne banki nasion i prowadzić uprawy hydroponiczne.
Utopie i plany
Miasto w chmurach, pod szklaną kopułą, miasto-roślina. Odpowiedzi na palące wyzwania przyszłości mogą kryć się w utopijnych wizjach. Podczas festiwalowych debat poznamy kilka z nich. Na spotkaniach panelowych będziemy rozmawiać o zeroemisyjności w architekturze, pasywnym budownictwie i miejskich mikroklimatach. Obejrzymy także wizje metropolii stworzone przez artystów w ramach wystawy „Kod miasta” oraz wyjątkowy zestaw tematycznych filmów dokumentalnych w Kinie Przemian.
Miejski klimat
Każdy festiwal ma swoją specyficzną atmosferę. Jak zwykle na Przemianach nie zabraknie okazji do swobodnych rozmów z ekspertami i samodzielnego eksperymentowania. Będzie też wypożyczalnia tematycznych czasopism oraz kawiarnia ze specjalnym, lokalnym menu. Przy wspólnym stole zasiądą w niej ci, którym bliska jest przyszłość jedzenia i związane z nią wyzwania. Można dołączyć. Festiwalowe wieczory to oczywiście muzyka. W tym roku posłuchamy na żywo Resiny i Patryka Zakrockiego.\
Program
Wyhoduj sobie miasto - wykład otwarcia
Wykład otwarcia 12. Festiwalu Przemiany wygłosi prawdziwy pionier zrównoważonej architektury. Thomas Rau to światowej sławy architekt, przedsiębiorca i innowator, który od lat przekonuje, że nasze decyzje i działania powinny wynikać nie z tego, co jest akurat możliwe czy akceptowalne, ale z tego, co jest konieczne ze względu na przyszłość.
Co: wykład Thomasa Raua
Kiedy: 07.10.2022, godz. 19.00
Gdzie: Centrum konferencyjne, poziom 0 (sala audytoryjna)
W debacie publicznej od lat mówi się o tym, że konieczny jest zrównoważony rozwój i gospodarka obiegowa. Jak sprawić, by idee zmieniły się w rzeczywistość? Thomas Rau zaprezentuje swoją wizję przyszłości miast, popartą wieloma latami doświadczenia. Będzie mówił o tym, jak projektować i budować miasta, aby mogły zmieniać się i dostosowywać do świata natury. Czy metafora „rosnących” miast pozwoli nam zmienić nastawienie do współczesnej urbanistyki? Czy będziemy w stanie wreszcie zacząć projektować zrównoważone ekosystemy, zamiast budować domy tylko dla naszego gatunku?
Thomas Rau promuje wykorzystywanie energii odnawialnej w środowisku budowlanym i poszukuje rozwiązań rosnącego na świecie niedoboru surowców. Jego firma RAU Architects znajduje się w awangardzie projektowania ekologicznych budynków ze zdrowym klimatem wewnątrz, jak główna siedziba World Wildlife Fund (pierwszy neutralny emisyjnie i samowystarczalny biurowiec w Holandii), produkujący energię budynek szkolny w Eindhoven, czy siedziba Triodos Banku w Zeist (wielokrotnie nagradzany pierwszy budynek o zamkniętym obiegu wykonany z drewna, które można w całości wykorzystać ponownie).
Rau jest szczególnie zafascynowany polityką dotyczącą surowców w branży budowlanej. Dlatego założył Turntoo, firmę zajmującą się zamykaniem obiegu materiałów i rozwijaniem modeli biznesowych wcielających w życie gospodarkę obiegową. RAU i Turntoo wraz z partnerami stworzyli pierwszy ratusz, będący magazynem materiałów, dla holenderskiego miasteczka Brummen. Za 20 lat ratusz zostanie on rozebrany, a budulce będą wykorzystane ponownie. Rau uruchomił również tzw. „mataster”, czyli kataster materiałów – bazę danych rejestrującą każdy element budynku oraz materiały, z których został wykonany.
Publiczność na całym świecie doceniła żywe wystąpienia Thomasa Raua. Architekt nie obawia się konfrontować swoich słuchaczy z wyzwaniami, jakie stawia przed nami przyszłość. Wykorzystuje swój entuzjazm, energię i humor, a także trzyma w napięciu, żeby przekonać nas do działania.
Architektura odporności. Uczymy się od owadów społecznych
Jak projektować responsywne i zrównoważone systemy?
Co: wykład dr. Matthew Lutza
Kiedy: 09.10.22, godz. 16.30
Gdzie: Centrum konferencyjne, poziom 1 (Doświadczalnia Przemian)
Owady społeczne, takie jak mrówki czy termity, można nazwać architektami tworzącymi kolektywne struktury, które przynoszą korzyści całej grupie. Ich aktywność jest wynikiem reakcji pojedynczych osobników na stosunkowo proste informacje, odbierane z lokalnego środowiska. O badaniach zbiorowych zachowań owadów społecznych i ich „samoorganizującej się” architekturze opowie Dr Matthew Lutz.
Poznamy mrówki legionistki z Panamy, które wędrując tworzą z własnych ciał żywe struktury architektoniczne (tzw. mosty i rusztowania), ułatwiające im przemieszczanie się. Przeniesiemy się także do Australii i zajrzymy do wnętrza gniazd termitów. Ich budowa umożliwia przeprowadzanie złożonych procesów adaptacyjnych, takich jak termoregulacja i wymiana gazowa, które pozwalają przetrwać kolonii w ekstremalnych warunkach. Dzięki tomografii komputerowej jesteśmy w stanie zrekonstruować geometrię próbek gniazd termitów, porównać je i poszukać związków między ich kształtem a oddziaływaniem klimatu i środowiska.
Badania owadów społecznych mogą nam pomóc w projektowaniu bardziej zrównoważonej i responsywnej na zmiany klimatu architektury dla ludzi, a także pomóc w programowaniu robotów i systemów do życia w ekstremalnych środowiskach, takich jak pustynie, czy nawet powierzchnia Marsa.
Goście: prof. Katarzyna Zielonko-Jung (Politechnika Gdańska), Dominic Chippendale i Matthew Taylor (O-Innovations Limited)
Czym jest standard zeroemisyjny w architekturze i jak przekłada się na energooszczędność? Czy zrównoważone i zintegrowane projektowanie to tylko puste hasła, pojawiające się w debacie publicznej? Podczas spotkania spojrzymy na energooszczędność zarówno z perspektywy zabudowy miast, jak i innowacji w zakresie pozyskiwania odnawialnych źródeł energii. Gośćmi panelu będą: prof. Katarzyna Zielonko-Jung, badaczka architektury proekologicznej oraz Dominic Chippendale i Matthew Taylor z firmy O-Innovations, rozwijającej projekt dookólnej turbiny wiatrowej, pozwalającej na jednoczesne wykorzystanie poziomych i pionowych przepływów wiatru.
Recykling, upcykling, pasywne budownictwo, idea RE-USE. Te trendy wpływają na obniżenie emisji dwutlenku węgla. Technologie oparte na szkle, betonie i stali zastępowane są rozwiązaniami przyjaznymi środowisku, takimi jak drewniane wielkoformatowe elementy budowlane (płyty CLT). O proekologicznej polityce materiałowej opowiedzą: Mateusz Płoszaj-Mazurek z pracowni Bjerg Arkitektur, która zaprojektowała pasywne przedszkole w Podkowie Leśnej oraz Mateusz Mastalski z pracowni Henning Larsen, realizującej na dużą skalę budownictwo drewniane.
Moderatorzy: Gosia Kuciewicz i Simone De Iacobis (Centrala)
Goście: dr Frédéric Rossano (Strasbourg School of Architecture), dr hab. Anita Bokwa (Uniwersytet Jagielloński)
Każdy projekt miejski musi być projektem adaptacyjnym, umożliwiającym zrównoważoną wymianę materii i energii pomiędzy ludzką infrastrukturą a środowiskiem naturalnym. W dyskusji o strategiach adaptacyjnych, w obliczu drastycznych zmian klimatu, jakich doświadczamy na co dzień, skupimy się na obiegu wody w mieście. Zdrowy krajobraz jest nasiąkliwy – umożliwia przystosowanie się miast do naturalnych okresów obfitości wody i łagodzi ekstremalne zjawiska pogodowe: w czasie suszy rozprowadza niezbędną ilość wody, a podczas obfitych opadów zatrzymuje spływ wód opadowych.
Gośćmi panelu będą dr hab. prof. UJ Anita Bokwa, która wprowadzi nas w podstawowe zagadnienia miejskich mikroklimatów oraz dr Frédéric Rossano, autor książki Floodscapes, opowiadającej o trudnej historii związku ludzkości z powodzią, która od wieków oscyluje między walką a symbiozą.
Kiedy: 8.10 o godz. 14.00 i 18.00 oraz 9.10 o godz. 14.00
Gdzie: zaplecze audytorium (Centrum konferencyjne, poziom 0)
(…) trzeba być l’enfant terrible, robić tak zwane utopijne projekty, żeby już dzisiaj budziły i budowały świadomość społeczną, po to, żeby jutro były rzeczywistością. Oskar Hansen
Utopijne wizje miast są z definicji niemożliwe do zrealizowania. Natomiast idealnie sprawdzają się jako teoretyczne ćwiczenia do projektowania przyszłości. Czy lepiej zamieszkać pod ziemią, czy wysoko w chmurach? Znajdziemy schronienie pod szklaną kopułą, czy w otwartym, wciąż adaptującym się do zmian, organizmie urbanistycznym? Czy ekonomiczniej będzie żyć pośród gęstej zabudowy megamiast, czy w miastach-ogrodach na peryferiach?
Versus to formuła dyskusji, w której uczestnicy dzielą się na dwie grupy („za” i „przeciw” prezentowanej koncepcji) i próbują przekonać się nawzajem do swoich racji. Podczas festiwalu ocenimy wizje miejskich utopii, przedstawione przez Martynę Obarską, kulturoznawczynię i specjalistkę w obszarze studiów miejskich. Sprawdzimy, czy utopijne wizje miast kryją w sobie odpowiedzi na palące wyzwania przyszłości. Prowadzący spotkania, Joanna Jeśman i Wiktor Gajewski, zadbają o „pazur” i kulturę dyskusji.
Program spotkań:
08.10, godz. 14.00 - Pod ziemią czy w chmurach?
Terra X Stefana Müllera versus The Line z Arabii Saudyjskiej.
08.10, godz. 18.00 - Pod kloszem czy w mieście-roślinie?
Kontrolowane klimatycznie zespoły mieszkaniowe Ryszarda Semka i Jacka Popka versus utopie Jana Głuszaka Dagaramy.
09.10 godz. 14.00 - Razem z innymi czy samodzielnie?
Megastruktura Marine City Kiyonori Kikutake versus Broadacre City Franka Lloyda Wrighta.
dr Joanna Jeśman
Kulturoznawczyni i anglistka, adiunktka w Katedrze Teorii i Badań Projektowania, prodziekana ds. studenckich i dydaktycznych na Wydziale Projektowania Uniwersytetu SWPS w Warszawie. Naukowo zajmuje się zagadnieniami z pogranicza humanistyki i nauk o życiu w perspektywie posthumanistyki, studiów nad zwierzętami i roślinami, studiów nad nauką oraz humanistyki medycznej. Prowadzi wykłady i seminaria dotyczące zrównoważonego rozwoju, ekologii, relacji ludzi z innymi gatunkami (również mikroorganizmami) w kontekście społeczno-kulturowym. Współpracuje z Centrum Nauki Kopernik, Waag Society oraz Institute for Art Science and Technology w Amsterdamie. Tworzy innowacyjne formaty upowszechniające i popularyzujące naukę z wykorzystaniem projektów artystycznych nurtu art & science.
Wiktor Gajewski
Ekspert z zakresu komunikacji naukowej z 15-letnim doświadczeniem pracy w centrum nauki. Specjalizuje się w kreatywnych działaniach edukacyjnych i wydarzeniach angażujących publiczność w debatę o nauce i technologii. Twórca takich formatów jak "Odwrócona Kawiarnia Naukowa" (zrealizowana w 28 krajach UE i Szwajcarii w ramach projektu Sparks, lata 2015-2018) czy adaptacji metody "żywej biblioteki" do rozmów z naukowcami o etyce odkryć biotechnologii (projekt GENesis, Centrum Nauki Kopernik, Warszawa, 2012 rok). Doświadczony facylitator i moderator demonstracji, warsztatów i dyskusji.
Co: przestrzeń wystawienniczo-warsztatowa
Kiedy: 7–9.10 (otwarcie 7.10 godz. 20.30, później 8.10 w godz. 11.00–22.00 oraz 9.10 w godz. 11.00-20.00)
Gdzie: Centrum konferencyjne, poziom 1
Aby wyhodować zdrowe, energooszczędne i zaadaptowane do zmian klimatycznych miasta potrzeba nam niczym nieskrępowanej wyobraźni, zestawu dobrych praktyk, a przede wszystkim wiedzy naukowej, dającej podstawy do efektywnego działania.
W Doświadczalni nauczymy się zasad poprawnego kompostowania, tworzenia osobistych banków nasion ulubionych roślin, upraw hydroponicznych. Inspiracje do zrównoważonego projektowania zaczerpniemy ze świata przyrody, poznając zachowania śluzowców, pszczół i mrówek. Wspólnie zastanowimy się również nad wykorzystaniem bioluminescencji do oświetlania miast oraz kultywacją glonów i grzybów do produkcji energii, pożywienia, a nawet materiałów budowlanych. Zaprezentowane zostaną również prace poświęcone miejskim mokradłom i wodnej architekturze, innowacyjny projekt kulistej turbiny wiatrowej, a także tak śmiałe pomysły architektoniczne, jak ultracienka siatka, pozyskująca energię słoneczną i umożliwiająca owadom bezpieczne przemieszczanie się nad autostradami. Nie zabraknie też projektów artystycznych, spekulujących na temat przyszłości (m.in. Natura (do) mieszkania Jarosława Kozakiewicza.
Kiedy: 7–9.10 (otwarcie 07.10 godz. 20.30, później 8.10 w godz. 11.00–22.00 oraz oraz 9.10 w godz. 11.00-20.00)
Gdzie: Centrum konferencyjne, poziom 1
Spacerując ulicami współczesnej metropolii coraz lepiej uzmysłowiamy sobie jej cyfrową architekturę. Algorytmy zarządzające ruchem ulicznym, migające światła czujników, internet rzeczy czy aplikacje w naszych smartfonach, wskazujące nam drogę do celu lub ludzi, których chcemy poznać – to wszystko sprawia, że kod miasta staje się namacalny, a granice między realną i wirtualną przestrzenią tracą ostrość. W dobie wszechobecnej technologii, postulat „wyhodowania” zrównoważonego miasta może także oznaczać jego odpowiednie zaprogramowanie. Czy posiadamy jednak jeszcze kontrolę nad organizującymi nasze życie algorytmami?
Wystawa Kod miasta przygotowana została we współpracy z Wydziałem Sztuki Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie. Znalazły się na niej instalacje audiowizualne, projekcje wideo, fotografie i grafiki, przedstawiające różnorodne wyobrażenia miasta. Zaproszonych artystów łączy postawa flâneura, czyli samotnego spacerowicza i podglądacza, przypatrującego się miejskiej scenerii jak spektaklowi na teatralnej scenie. W przeciwieństwie jednak do XIX- wiecznego pierwowzoru – wędrującego labiryntem ulic i pasaży, flâneur epoki postcyfrowej próbuje odnaleźć drogę wśród sieci algorytmów i samodzielnie komunikujących się ze sobą urządzeń (fotografie z serii IoT Kuby Pierzchały). Poczucie technologicznego nadmiaru i przeciążenia danymi wyrażane są poprzez tradycyjny kolaż (prace Witolda Winka) lub współczesny efekt glitchu, który wystawia naszą percepcję na próbę (wideo Atoms Magdaleny Lazar). W końcu, ludzki obserwator zostaje zastąpiony sztuczną inteligencją – w instalacji Jacka Złoczowskieg dwa boty rozmawiają ze sobą za pomocą obiektów przestrzennych. Miasto funkcjonuje zatem nie tylko jako przestrzeń, w której się poruszamy, ale również język, za pomocą którego przestrzeń ta jest zapisywana.
Kurator: Rafał Kosewski
W wystawie udział biorą: Magdalena Lazar, Kuba Pierzchała, Witold Winek, Jacek Złoczowski.
Partner wystawy: Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Co: projekcje filmowe
Kiedy: 8 – 9.10
Gdzie: Audytorium (Centrum konferencyjne, poziom 0)
Jak dbać o przyrodę w miastach, by zachować ich bioróżnorodność? Na czym polega odpowiedzialna gospodarka odpadami? Jak projektować miasta przyjazne dla wszystkich zamieszkujących je gatunków? Czy wzorowanie się na naturalnych procesach pomoże spowolnić kryzys klimatyczny? W kinie Przemian zobaczycie filmy dokumentalne z ostatnich lat, starannie wyselekcjonowane przez Wrocławską Fundację Filmową.
Wrocławska Fundacja Filmowa stawia sobie za cel wzmacnianie Wrocławia, całego regionu Dolnego Śląska i Polski jako ważnego ośrodka prezentacji i promocji kina dokumentalnego i fabularnego wraz z elementami debat, twórczych spotkań i dyskusji. Do tej pory zrealizowała i współrealizowała wiele projektów filmowych – pokazy filmowe, warsztaty filmowe, festiwale filmowe – m.in. Festiwal Filmów o Mieście i Architekturze MIASTOmovie czy Festiwal Filmowy Spektrum.
Repertuar
8 października (sobota)
godz. 11.30 EXPERIMENTAL CITY
reż. Chad Freidrichs / USA / 2017 / 96 min.
godz. 13.30 NATURA URBANA
reż. Matthew Gandy / Wielka Brytania, Niemcy / 2017 / 72 min.
godz. 15.00 MAKING A MOUNTAIN
reż. Rikke Selin Fokdal, Kaspar Astrup Schroeder / Dania / 2020 / 51 min.
godz. 16.30 WYMYŚLIĆ ŚWIAT NA NOWO
reż. Niger Walk, Richard Dale / Niemcy, Niderlandy / 2022 / 95 min.
godz. 18.30 STAMBUŁ BEZ SMYCZY
reż. Elizabeth Lo / USA / 2020 / 70 min.
godz. 20.00 PODRÓŻ DO ZIELONEJ UTOPII
reż. Erlend E. Mo / Dania, Szwecja, Norwegia / 2020 / 89 min.
9 października (niedziela)
godz. 11.30 WYMYŚLIĆ ŚWIAT NA NOWO
reż. Niger Walk, Richard Dale / Niemcy, Niderlandy / 2022 / 95 min.
godz. 13.30 PODRÓŻ DO ZIELONEJ UTOPII
reż. Erlend E. Mo / Dania, Szwecja, Norwegia / 2020 / 89 min.
godz. 15.00 STAMBUŁ BEZ SMYCZY
reż. Elizabeth Lo / USA / 2020 / 70 min.
godz. 16.30 EXPERIMENTAL CITY
reż. Chad Freidrichs / USA / 2017 / 96 min.
godz. 18.30 NATURA URBANA
reż. Matthew Gandy / Wielka Brytania, Niemcy / 2017 / 72 min
Journey to Utopia
reż. Erlend E. Mo / Dania, Szwecja, Norwegia / 2020 / 89 min.
Na spowolnienie kryzysu klimatycznego można wpływać poprzez oddolne, małe inicjatywy. Reżyser filmu postanawia opuścić swoją farmę i wyprowadzić się wraz z rodziną do gospodarstwa permakulturowego, będącego komuną. Dotąd żył z dala od cywilizacji, w bardzo ekologiczny sposób, jednak prowadzenie tradycyjnego gospodarstwa wiązało się z produkcją ogromnej liczby odpadów i zanieczyszczeń. Jak przeprowadzka do nowego miejsca zmieni życie rodziny? Czy marzenia o zielonej utopii, w której człowiek jest wolny od poczucia winy za stan środowiska, mogą się spełnić? Osobisty i szczery portret rodziny reżysera filmu ma charakter uniwersalny. Nasze systemy ekonomiczne i społeczne wymagają zasadniczej przebudowy, a radykalna zmiana sposobu życia może okazać się jedynym rozwiązaniem.
8.10, godz. 20.00
9.10, godz. 13.30
Natura Urbana: The Brachen of Berlin
reż. Matthew Gandy / Wielka Brytania, Niemcy / 2017 / 72 min.
Ruszamy w wędrówkę po Berlinie. Przewodnikami naszej wycieczki będą botanicy i ekolodzy, którzy opowiedzą o źródłach bioróżnorodności miasta. Przez powojenny podział na strefy okupacyjne, Berlin pełen jest nietypowych gatunków roślin. Ekspansywnie zajęły one luki w zabudowie, tworząc jedyne w swoim rodzaju, nieprzetłumaczalne na inne języki brachen. Nieuporządkowana i niekontrolowana zieleń przejęła opuszczone przez ludzi przestrzenie, tworząc przez lata dzikie ogrody chętnie odwiedzane przez mieszkańców. W obliczu zwiększającego się popytu na wolne działki pod zabudowę, natura walczy dziś o przetrwanie. Film Matthew Gandy’ego stara się uchwycić tę zmianę i udokumentować przemijanie Berlina.
CopenHill to jeden z najciekawszych budynków, jakie stworzono w ostatnich latach. Dokument Kaspara Astrupa Schroedera i Rikke Selin Fokdal ukazuje kulisy jego powstawania. Od początku istotny był nie tylko sam projekt kopenhaskiej spalarni śmieci, ale cały długi proces jej tworzenia. Making a Mountain pokazuje, jak w centrum „płaskiej” Kopenhagi stanęła w 2017 roku „góra” wysoka na 85 metrów. Dzięki tej realizacji stolica Danii może cieszyć się największą ścianą wspinaczkową na świecie, ogromnym zielonym dachem i całorocznym stokiem narciarskim. Najważniejszy jest jednak fakt, że CopenHill to elektrociepłownia i spalarnia odpadów.
8.10, godz. 15.00
Stray
reż. Elizabeth Lo / USA / 2020 / 70 min.
Oto historia opowiedziana z punktu widzenia czworonogów. Po Stambule oprowadzą nas zamieszkujące miasto bezpańskie psy. Przetrwanie w gigantycznej metropolii nie jest dla nich łatwe, choć trzeba przyznać, że mieszkańcy stolicy Turcji są przyjaźnie nastawieni do zwierząt. Poznajemy trzech bohaterów. Zaciekle broniący swojej niezależności Zeytin oprowadza nas po mieście nocą. Opiekuńczy Nazar łatwo nawiązuje kontakty z ludźmi, zaś szczeniaczek Kartal znajduje schronienie w ramionach bezdomnego nastolatka, uzależnionego od kleju. Psy zaprzyjaźniają się też z grupą młodych Syryjczyków, którzy (tak jak one) nie mają dachu nad głową. Mimo, że nie wszystkie historie będą miały szczęśliwe zakończenie, po raz kolejny przekonamy się, jak wspaniała i kojąca może być więź człowieka z czworonogiem.
8.10, godz. 18.30
9.10, godz. 15.00
Experimental City
reż. Chad Freidrichs / USA / 2017 / 96 min.
Partnerstwo prywatno-publiczne, które ma doprowadzić do powstania zeroemisyjnego miasta. Piesze strefy i transport publiczny jako podstawa komunikacji. Brzmi jak współczesny plan poprawy jakości życia? Tymczasem to wyciąg z założeń utopijnej idei sprzed pół wieku, którą opracował Athelstan Spilhaus – oceanograf, geofizyk i innowator. W 1962 roku jego futurystyczna wizja doczekała się wprawdzie realizacji w Stanach Zjednoczonych, jednak projektowana przyszłość nigdy nie nadeszła. Dlaczego? Pokazuje nam to Chad Freidrichs, który udowodnił już swoją wrażliwość na miejskie sprawy dokumentem Mit Pruitt Igoe. Być może, dotknięci widmem klęski klimatycznej, zbudujemy świat Spilhausa dzisiaj...
8.10, godz. 11.30
9.10, godz. 16.30
Going Circular
reż. Niger Walk, Richard Dale / Niemcy, Niderlandy / 2022 / 95 min.
Cyrkularność w obiegu gospodarczym pozwala eliminować odpady i oszczędzać zasoby planety. Film przedstawia historie czterech wizjonerów, których niezwykłe doświadczenia zmieniły sposób myślenia o przyszłości ludzkości. To legendarny wynalazca dr James Lovelock, projektant Arthur Huang, finansista John Fullerton oraz Janine Benyus – badaczka biomimikry. Każdy z nich nawołuje do fundamentalnej redefinicji współczesnej idei żywności, miast, systemu finansowego i przemysłu modowego. Postulują system oparty na uniwersalnych zasadach natury, ponownym wykorzystywaniu i ograniczaniu marnotrawstwa dostępnych zasobów. Film jest dziełem producentów oscarowego hitu Czego nauczyła mnie ośmiornica.
Resina, a właściwie Karolina Rec, to jedna z najbardziej błyskotliwych i konsekwentnych artystycznie postaci na polskiej scenie muzycznej. Łączy wiolonczelę z prostymi narzędziami elektronicznymi (głównie looper) oraz oszczędnymi partiami wokalnymi. Zapętlając je i nakładając na siebie, buduje napięcie i dramaturgię swoich kompozycji i występów na żywo. Poza sceną skromna, podczas koncertów przemienia się w fenomenalnie charyzmatyczną one woman army.
Dała się poznać jako kompozytorka, aranżerka, wiolonczelistka, twórczyni muzyki teatralnej i filmowej. Zadebiutowała w brytyjskiej oficynie Fat Cat Records, pozycjonując się w katalogu obok takich artystów jak Sigur Rós, Animal Collective, Hauschka czy Max Richter. Jej kompozycje pojawiły się min. w nominowanym do Oscara filmie Królik po berlińsku i grze RPG Vampire: The Masquerade - Shadows of New York. Współpracowała dotąd z Nicolasem Jarr’em, Scott’em McCloudem, Christiną Vantzou, Maćkiem Cieślakiem, Natalią Zamilską, Natalią Fiedorczuk, Piotrem Kurkiem, Tobiaszem Bilińskim, Hubertem Zemlerem, Mateuszem Rychlickim, Noon’em.
Jej pierwsze albumy, Resina i Traces, wydane przez neoklasyczny oddział Fat Cat Records – 130701, zebrały entuzjastyczne recenzje min. w The Guardian czy Resident Advisor. Najnowsza odsłona działań Resiny to album Speechless, na którym artystka poszerzyła środki kompozytorskie o warstwę chóralną. Nagrany przez Michała Kupicza i wyprodukowany przez Daniela Rejmera (Ben Frost, Foals) materiał, łączący głos, wiolonczelę, perkusję i elektronikę, zawędrował bardzo wysoko w polskich i zagranicznych podsumowaniach muzycznych roku 2021. Jak przekonuje Jędrzej Słodkowski w „Gazecie Wyborczej”: Nie wiem, ilu muzyków na świecie potrafi połączyć wyobraźnię niczym u młodego Pendereckiego, brutalność i pasję noise-rockowej awangardy oraz wizjonerstwo godne mistrzów muzyki filmowej.
Podczas Festiwalu Przemiany usłyszymy utwory ze wszystkich trzech albumów. Odbędą się dwa przekrojowe koncerty: solo (sobota, 8 października) oraz w duecie z perkusistą Mateuszem Rychlickim (niedziela, 9 października).
Towarzyszący Karolinie Rec Mateusz Rychlicki od ponad dwóch dekad współtworzy grupę Kristen – ikonę polskiej sceny noise i post-rockowej. W duecie Kobieta z Wydm współpracuje z Błażejem Królem. Peregrynuje pobrzeża dub’u i ambientu w projektach Dynasonic oraz MEF.
Koncertom towarzyszyć będą wizualizacje pod kopułą planetarium, inspirowane różnorodnością, organicznością i ciągłą zmianą przestrzeni miejskiej. Ich autorem jest Bartosz Wyszyński wraz z zespołem (Sonia Kaźmierczak, Michał Rusnarczyk).
Kurator muzyczny: Michał Hajduk
Kuratorzy wizualni: dr Anna Klimczak i Tomasz Miśkiewicz, Pracownia Multimediów PJATK
Patryk Zakrocki - muzyk nierozerwalnie związany z Warszawą, od ćwierć wieku tworzy swoisty, aktualny soundtrack tego miejsca. Multiinstrumentalista, producent muzyczny, kompozytor, muzyczny kameleon. Sięga po breakbeat, ambient, IDM, kameralistykę, bluesa, muzykę filmową i współczesną, improwizację i eksperymenty dźwiękowe. Chętnie łączy muzykę z obrazem i słowem mówionym.
Na festiwalu Przemiany Patryk Zakrocki zaprezentuje siebie w otoczeniu syntezatorów firmy Moog, proponując doświadczenie z pogranicza koncertu, słuchowiska oraz soundtracku. Wysłuchamy kompozycji Le Crobusier's Shower wzbogaconej o cytaty z manifestu Le Corbusiera i dźwięki syntezatorów modularnych.
Co: cykl spotkań wokół lokalnej i sezonowej kuchni
Kiedy:
Drugie śniadanie z Meduzyną | sobota 8.10, godz. 12.00-13.00
Drugie śniadanie z Wege Siostrami | niedziela 9.10, godz. 12.00-13.00
Gdzie: Centrum konferencyjne, kawiarnia, poziom 1
Biletem wstępu na drugie śniadania jest zakup "talerzyka śniadaniowego", czyli dowolnie wybranego dania słodkiego lub słonego z festiwalowej kawiarni. Liczba miejsc przy stole jest ograniczona. Miejsce można rezerwować, pisząc maila na adres: info@lasrelaks.pl (do godz. 8.00 8.10). Prosimy o przyjście 15 min przed śniadaniem, żeby bez pośpiechu zamówić danie śniadaniowe w kawiarni i zająć miejsce przy stole.
Zapraszamy do otwartej dyskusji o świadomym gotowaniu, zgodnym z naturalnym cyklem, w oparciu o lokalne produkty. Chcemy powrócić do tradycji, regionalności, pozyskiwania zasobów z terenów zielonych i leśnych oraz odpowiedzialnej uprawy w poszanowaniu i trosce o środowisko.
Spotkamy się w kawiarni na drugich śniadaniach przy wspólnym stole. Poznamy lokalnych producentów, ich historie i posmakujemy tworzonych przez nich produktów. Biletem wstępu na drugie śniadanie jest zakup talerzyka śniadaniowego, będącego częścią autorskiego menu festiwalowej kawiarni. Liczba miejsc przy stole jest ograniczona.
Drugie śniadanie z Meduzyną
sobota 8.10 godz. 12.00-13.00
Zapraszamy do podróży po bogatym świecie herbat, pełnym aromatów charakterystycznych dla ogrodów herbacianych w Nepalu, Chinach i Indiach. To idealna propozycja dla osób poszukujących subtelnych, nietuzinkowych smaków.
Magda i Filip chcieli stworzyć warszawski minibrowar kombuchy, w którym mogliby połączyć swoje pasje do świata herbat i win. Meduzyna Kombucha powstała na początku 2020 roku i wciąż się rozwija. Meduzyna serwowana jest w najlepszych restauracjach w Polsce, a w 2022 roku zdobyła nagrody w międzynarodowym konkursie Great Taste Awards.
Kombucha, czyli fermentowana herbata, po raz pierwszy pojawiła się w Polsce ponad 100 lat temu. Meduzyna to jej nowa kategoria, różniąca się zarówno od kombuchy wytwarzanej w warunkach domowych, jak i tej produkowanej na dużą skalę. Powstaje z wysokiej jakości ekologicznych składników przy użyciu tradycyjnej rzemieślniczej metody zbliżonej do procesu produkcji wina musującego.
Drugie śniadanie z Wege Siostrami
niedziela 9.10 godz. 12.00-13.00
Wege Siostry zapraszają do stołu. To okazja, by spróbować większość produktów z oferty tej marki i przekonać się, że roślinne alternatywy dla nabiału mogą być przepyszne i świetnej jakości.
Wege Siostry to start-up produkujący roślinne alternatywy dla sera i masła. Tworzą go dwie rodzone siostry: Magdalena i Zuzanna. Poza więzami krwi, połączyła je pasja do pysznego jedzenia, eksperymentowania w kuchni i czerpania inspiracji kulinarnych z podróży.
Z innowacyjnego surowca (nerkowców i pestek), tradycyjnymi metodami serowarstwa tworzone są produkty wynoszące roślinny nabiał na nowy poziom. Bez mleka, bez glutenu, za to z żywymi kulturami bakterii i najlepszej jakości składnikami.
Wege Siostry zaczynały w kuchni mamy, obecnie produkty marki można znaleźć w największych sieciach handlowych w całej Polsce. Wystarczyło 5 lat by zdobyć uznanie i zyskać rzeszę wiernych konsumentów
Kawiarnia festiwalowa
Jak wyżywić miasta w dobie narastającego kryzysu klimatycznego? Jak gotować świadomie, nie wyrządzając szkody środowisku? Co możemy zdobyć lokalnie? Co oferuje sezonowa rodzima kuchnia? Jakie produkty wybierać, gdzie ich szukać i od czego zacząć?
Wszystkiego dowiecie się w kawiarni festiwalowej! Znajdziecie tu autorskie, słono-słodkie sezonowe menu oparte na lokalnych zasobach oraz sklepik z wyselekcjonowanymi produktami z Warszawy i okolic. Możecie zjeść na miejscu, możecie zabrać dania do domu.
Na miejscu nie zabraknie też inspirującej literatury oraz wyjątkowych gości, posiadających duże doświadczenie i nieocenioną wiedzę. Przybywajcie, smakujcie i inspirujcie się.
Do zobaczenia!
Gospodarzem przestrzeni kawiarnianej są Monika Witosławska i Irek Pycia (@las_relaks).
Kto raz spróbował ich kuchni, ten wie, że to, co lokalne i sezonowe, smakuje po prostu najlepiej.
Organizator: Centrum Nauki Kopernik
Dyrektorka ds. edukacji i komunikacji naukowej: dr Katarzyna Młynek
Kierowniczka Działu Społecznego Angażowania w Naukę: Dagmara Szawdyn
Zespół: Rafał Kosewski, Stanisław Łoboziak, Paulina Strzyga, Malwina Kajetańczyk, Iwona Kamińska-Gosk, Marta Buler, Beata Głowacka, Paweł Kolanowski, Rafał Zarzeka, Aleksandra Rzążewska, Katarzyna Nowicka, Sylwia Łasiewicka, Jan Król
Kurator Festiwalu: Rafał Kosewski
Kuratorzy Doświadczalni: Rafał Kosewski, Stanisław Łoboziak
Strategia promocji i komunikacji: Aleksandra Rzążewska
Promocja i komunikacja: Aleksandra Rzążewska, Sylwia Łasiewicka
Relacje z mediami: Katarzyna Nowicka
Media społecznościowe: Michalina Pieczonka, Katarzyna Nowicka
Redakcja tekstów: Katarzyna Nowicka, Natalia Krasicka
Scenografia Festiwalu: Centrala
Logistyka i koordynacja techniczna Festiwalu: Rafał Zarzeka
Identyfikacja Festiwalu i materiały graficzne: Peppermint
Program festiwalu
Festiwal Przemiany
Wyhoduj sobie miasto
7—9.10.2022
Jakie będą miasta przyszłości? Wiele zależy od nas! Wyhodujmy zdrowe metropolie, przyjazne dla mieszkańców i przyrody, bioróżnorodne, lokalne, energooszczędne. Jak? Porozmawiamy o tym na Festiwalu.
7 października (piątek)
godz. 19.00–20.30 sala audytoryjna poziom 0
Wykład otwarcia
Ekspert: Thomas Rau (pionier zrównoważonej architektury)
Wykład będzie dostępny w polskiej i angielskiej wersji językowej.
godz. 20.30–23.00 poziom 1
Otwarcie wystawy "Kod miasta" i Doświadczalni
godz. 21.00–23.00 poziom 1
Muzyczny live act: Le Corbusier's Shower
Artysta: Patryk Zakrocki
8 października (sobota)
godz. 12.00–13.00 kawiarnia, poziom 1
Przy wspólnym stole
Degustacje i spotkania z lokalnymi producentami żywności
godz. 14.00–15.00 poziom 0
VERSUS: debaty o miejskich utopiach
Pod ziemią czy w chmurach?
Prowadzący: Wiktor Gajewski, Joanna Jeśman, Martyna Obarska
godz. 15.00–16.00 poziom 1
Przepływ - panel ekspercki
Technologie i projektowanie energooszczędnych miast
Eksperci: Katarzyna Zielonko-Jung, Dominic Chippendale, Matthew Taylor
Prowadząca: Małgorzata Tomczak
Panel będzie dostępny w polskiej i angielskiej wersji językowej.
godz. 16.30–17.30 poziom 1
Odnowa – panel ekspercki
Budownictwo pasywne i architektura ponownego użytku
Eksperci: Mateusz Mastalski, Mateusz Płoszaj-Mazurek
Prowadząca: Małgorzata Tomczak
godz. 18.00–19.00 poziom 0
VERSUS: debaty o miejskich utopiach
Pod kloszem czy w mieście-roślinie?
Prowadzący: Wiktor Gajewski, Joanna Jeśman, Martyna Obarska
godz. 20.00 Planetarium
RESINA – koncert ilustrowany wizualizacjami na kopule planetarium
9 października (niedziela)
godz. 12.00–13.00 kawiarnia, poziom 1
Przy wspólnym stole
Degustacje i spotkania z lokalnymi producentami żywności
godz. 14.00–15.00 poziom 0
VERSUS: debaty o miejskich utopiach
Razem z innymi czy samodzielnie?
Prowadzący: Wiktor Gajewski, Joanna Jeśman, Martyna Obarska
godz. 15.00–16.00 poziom 1
Adaptacja – panel ekspercki
Zmiany klimatyczne i rzeki w mieście
Eksperci: Frederic Rossano, Anita Bokwa
Prowadzący: Małgorzata Kucewicz, Simone De Iacobis
Panel będzie dostępny w polskiej i angielskiej wersji językowej.
godz. 16.30–17.30 poziom 1
Wykład
Architektura odporności. Uczymy się od owadów społecznych!
Ekspert: Matthew Lutz
Wykład będzie dostępny w polskiej i angielskiej wersji językowej.
godz. 20.00 Planetarium
RESINA – koncert z wizualizacjami pod kopułą planetarium
Przez cały festiwal dostępne będą:
DOŚWIADCZALNIA poziom 1
Znajdziecie tu projekty artystyczno-badawcze, przykłady nowych technologii oraz stanowiska eksperymentalne. Obejrzycie mapy miasta stworzone przez śluzowce oraz organizmy, które mogłyby zastąpić tradycyjne oświetlenie uliczne, poznacie społeczności mrówek i pszczół. Nauczycie się tworzyć własne banki nasion i prowadzić uprawy hydroponiczne.
KOD MIASTA poziom 1
Wystawa multimedialna prezentująca wizje miasta ery cyfrowej
KAWIARNIA FESTIWALOWA poziom 1
PRZYSZŁOŚĆ JEST DZIŚ poziom 0
Uczestnicy Festiwalu mają możliwość bezpłatnego zwiedzania wystawy "Przyszłość jest dziś" w Centrum Nauki Kopernik, która będzie otwarta w godzinach trwania Festiwalu:
piątek, godz. 19.00–23.00
sobota, godz. 11.00–22.00
niedziela, godz. 11.00–20.00
Kino Przemian, sala audytoryjna
8 października (sobota)
godz. 11.30 EXPERIMENTAL CITY
reż. Chad Freidrichs / USA / 2017 / 96 min.
godz. 13.30 NATURA URBANA
reż. Matthew Gandy / Wielka Brytania, Niemcy / 2017 / 72 min.
godz. 15.00 MAKING A MOUNTAIN
reż. Rikke Selin Fokdal, Kaspar Astrup Schroeder / Dania / 2020 / 51 min.
godz. 16.30 WYMYŚLIĆ ŚWIAT NA NOWO
reż. Niger Walk, Richard Dale / Niemcy, Niderlandy / 2022 / 95 min.
godz. 18.30 STAMBUŁ BEZ SMYCZY
reż. Elizabeth Lo / USA / 2020 / 70 min.
godz. 20.00 PODRÓŻ DO ZIELONEJ UTOPII
reż. Erlend E. Mo / Dania, Szwecja, Norwegia / 2020 / 89 min.
9 października (niedziela)
godz. 11.30 WYMYŚLIĆ ŚWIAT NA NOWO
reż. Niger Walk, Richard Dale / Niemcy, Niderlandy / 2022 / 95 min.
godz. 13.30 PODRÓŻ DO ZIELONEJ UTOPII
reż. Erlend E. Mo / Dania, Szwecja, Norwegia / 2020 / 89 min.
godz. 15.00 STAMBUŁ BEZ SMYCZY
reż. Elizabeth Lo / USA / 2020 / 70 min.
godz. 16.30 EXPERIMENTAL CITY
reż. Chad Freidrichs / USA / 2017 / 96 min.
godz. 18.30 NATURA URBANA
reż. Matthew Gandy / Wielka Brytania, Niemcy / 2017 / 72 min
Paneliści
Małgorzata Tomczak
Krytyczka architektury, redaktorka naczelna magazynu oraz serwisu internetowego Architektura & Biznes, poświęconego współczesnej architekturze i designowi. Redaktorka książek o architekturze, jurorka konkursów architektonicznych, ekspertka zajmująca się rozwojem miasta i architekturą współczesną. Autorka licznych artykułów poświęconych krytyce architektonicznej. Obecnie prowadzi badania nad rozwojem współczesnego Krakowa.
Katarzyna Zielonko-Jung
Architektka, naukowczyni, profesorka Politechniki Gdańskiej. Absolwentka Wydziału Architektury Politechniki Gdańskiej i studiów doktoranckich Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej. Współtwórczyni programu i wykładowczyni na studiach podyplomowych Architektura i Budownictwo Proekologiczne. Autorka licznych publikacji związanych z problematyką architektury proekologicznej i jej związkami ze zjawiskami mikroklimatycznymi w środowisku miejskim. Autorka książek „Współczesna architektura proekologiczna”, „Łączenie tradycyjnych i zaawansowanych technologii w architekturze proekologicznej”, „Kształtowanie przestrzenne architektury ekologicznej w strukturze miasta”. Brała udział w projektach badawczych ukierunkowanych na architekturę zrównoważoną i poprawę jakości klimatu w miastach. Członkini Gdańskiej Rady Architektury, Rady Klimatycznej UN Global Polska, Mazowieckiej Okręgowej Izby Architektów, Stowarzyszenia Architektów Polskich.
Dominic Chippendale
Jest doświadczonym specjalistą w zakresie strategii rozwoju produktu oraz założycielem firmy O-Innovations, której ambicją jest powszechne udostepnienie technologii odnawialnych na terenach zurbanizowanych. Pierwszy produkt spełniający ten cel to dookólna turbina wiatrowa O-wind, pozwalająca na jednoczesne wykorzystanie poziomych i pionowych przepływów wiatru, co ma szczególne znaczenie na terenach typowo wielkomiejskich. Dzięki O-wind do produkcji energii można wykorzystać wiatr „wirujący” wokół wysokich budynków, takich jak bloki mieszkalne czy wieżowce. W 2018 roku O-Innovations zdobyło nagrodę dla młodych konstruktorów James’a Dysona, właśnie za stowrzenie O-Wind.
Podczas panelu Dominicowi Chippendalowi towarzyszyć będzie Mattew Taylor, który odpowiada za relacje partnerskie i inwestorskie w firmie.
Paneliści
Małgorzata Tomczak
Krytyczka architektury, redaktorka naczelna magazynu oraz serwisu internetowego Architektura & Biznes, poświęconego współczesnej architekturze i designowi. Redaktorka książek o architekturze, jurorka konkursów architektonicznych, ekspertka zajmująca się rozwojem miasta i architekturą współczesną. Autorka licznych artykułów poświęconych krytyce architektonicznej. Obecnie prowadzi badania nad rozwojem współczesnego Krakowa.
Mateusz Mastalski
Architekt i urbanista. Ukończył Wydział Architektury Politechniki Śląskiej. Pracował w biurach Medusagroup, KWK Promes, MVRDV oraz COBE. Od 2008 roku na stałe mieszka w Kopenhadze, gdzie od 2014 roku jest członkiem zespołu Henning Larsen. Specjalizuje się w konkursach, masterplanach i projektach dużych obiektów użyteczności publicznej. Prowadził projekty zagospodarowania terenów Stoczni Cesarskiej w Gdańsku, sali koncertowej w Ostrawie, czy społecznej dzielnicy Fælledby w Kopenhadze. Wielokrotny tutor na warsztatach InDeSem, CanActions oraz OSSA. Prowadzący masterclass na École nationale supérieure d'architecture w Marsylii, od 2018 roku zewnętrzny cenzor w Arkitektskolen Aarhus, Designskolen Kolding oraz Det Kongelige Akademi w Kopenhadze.
dr inż. arch. Mateusz Płoszaj-Mazurek
Asystent na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej, zajmujący się badaniem wykorzystania sztucznej inteligencji w projektowaniu architektury i optymalizacji śladu węglowego w cyklu życia budynków. Działa w Kole Architektury Zrównoważonej OW SARP, Architektach dla Klimatu. Partner, architekt i certyfikowany projektant budownictwa pasywnego w polskim oddziale duńskiej pracowni architektonicznej Bjerg Arkitektur Polska, gdzie zajmuje się projektowaniem architektury zrównoważonej, o niskim śladzie węglowym, a także analizami LCA i śladu węglowego.
Paneliści
Grupa Centrala (Małgorzata Kucewicz i Simone De Iacobis)
Grupa projektowa Centrala powstała w 2001 roku z inicjatywy Krzysztofa Banaszewskiego, Małgorzaty Kuciewicz, Jana Strumiłły i Jakuba Szczęsnego. Dziś tworzą ją architekci Małgorzata Kuciewicz i Simone De Iacobis.
Małgorzata Kuciewicz studiowała w Warszawie, Montpellier i Tampere, zawodowe doświadczenie zdobywała w Berlage Institute w Amsterdamie i na warsztatach EASA. Simone De Iacobis studiował w Rzymie. Pracował w Urhahn Urban Design w Amsterdamie, STAR strategies + architecture w Rotterdamie, współpracował także ze studiometrico w Mediolanie. Oboje byli rezydentami Akademie Schloss Solitude oraz KHOJ New Delhi.
Od lat zajmują się zachęcaniem do nieco innego myślenia o architekturze. Chętnie współpracują z architektami, dizajnerami, artystami, ekspertami z wielu dziedzin nauki. Twórcy Centrali są przekonani, że projektowanie to "proces twórczy, który nie może odbywać się w oderwaniu od współczesnej myśli filozoficznej oraz innych dziedzin sztuki". Dlatego realizowane przez nich przedsięwzięcia łączą w sobie wiele dyscyplin i wykraczają poza ramy tego, co rozumie się pod pojęciami architektury czy urbanistyki. Przez blisko 20 lat działalności Centrala udowodniła, jak bardzo potrzebne są w polskiej debacie o przestrzeni interdyscyplinarne działania i projekty, poszerzające nasze rozumienie przestrzeni, ale także kształtujących ją procesów.
Dr hab. Anita Bokwa
Klimatolog, nauczyciel akademicki w Instytucie Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Członkini Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Geograficznego i International Association for Urban Climate. Przewodnicząca Międzynarodowego Towarzystwa Naukowego ESPER. Zajmuje się badaniami z zakresu klimatu miasta, bioklimatologii, mikroklimatologii, klimatologii historycznej, edukacji przyrodniczej. Autorka ponad 100 publikacji naukowych.
Frédéric Rossano
Architekt krajobrazu i profesor nadzwyczajnym w Szkole Architektury w Strasburgu. Ukończył architekturę krajobrazu w Wersalu, a stopień doktora uzyskał w ETH Zurich. Jego wykłady i badania dotyczą projektowania krajobrazów i zamieszkałych środowisk, a w szczególności integracji dynamiki wody i naturalnych zagrożeń w ramach planowania miejskiego i regionalnego.
W latach 2000-2012 prowadził studia planistyczne i projekty miejskie we Francji i Szwajcarii jako koordynator projektu i Associé France dla KCAP Architects and Planners Rotterdam/Zürich. Prcował w międzynarodowych akademiach i uniwersytetach (Wersal, Lille, TU Delft, Amsterdam Academie van Bouwkunst). Uczył projektowania krajobrazu w ETH Zürich.
W programie Doświadczalni między innymi:
Oszczędność energii w miastach nie musi oznaczać ciemnych ulic po zmroku. Z pomocą mogą przyjść nam organizmy zdolne do bioluminescencji, czyli wytwarzania światła. Są wśród nich bakterie, okrzemki, glony, grzyby. Francuski startup Glowee pracuje nad rozwiązaniami do oświetlania witryn sklepowych, bazującymi na bioluminescencyjnych bakteriach z gatunku Alivibrio fisherii. W laboratoriach TPA w Polsce opracowano świecące w ciemności ścieżki rowerowe, oparte na zjawisku fosforescencji. W dobie kryzysu energetycznego, warto skorzystać z bezpłatnych darów natury. Odwiedzając specjalnie wyciemniony pawilon na Przemianach, poznamy bioluminescencyjne organizmy oraz fenomen zimnego świecenia. Zobaczymy także materiały akumulujące energię w ciągu dnia, by świecić nocą.
Nad wodą jest chłodniej, a w centrum – najcieplej. To czuje każdy mieszkaniec miasta. Czy nasze odczucia mają potwierdzenie naukowe? Spacerując latem po Warszawie, zdarzało nam się zabierać ze sobą kamerę termowizyjną. Różnice temperatur między betonowymi budynkami, a fasadami pokrytymi roślinnością przekraczały nawet 10 stopni!
Specjalnie na Festiwal przygotowana została makieta miasta, wykonana z różnych materiałów. Niektóre z nich akumulują i oddają ciepło, inne – nie. Obejrzymy makietę przez kamerę termowizyjną i poeksperymentujemy z różnymi materiałami budowlanymi. Sprawdzimy, które z nich najlepiej wykorzystywać w miejskiej przestrzeni.
Śluzowce to jedne z najbardziej tajemniczych organizmów naszych czasów. Mają cechy zarówno grzybów, jak i zwierząt. Potrafią się poruszać. Są w stanie przetrwać niekorzystne warunki zamieniając się w formę przetrwalnikową, tzw. sklerotium. Wyglądają wtedy jak zasuszony kawałek liścia, który w odpowiednich warunków ożywa. Niepozorny śluzowiec Physarum polycephalum potrafi rozwiązywać wiele problemów współczesnych miast, zwłaszcza tych związanych z transportem. Zdany na siebie, zawsze wybierze najkrótszą i najlepszą drogę do celu. Przygotowaliśmy kilka makiet najczęściej przemierzanych skrzyżowań w Warszawie i udostępniliśmy je śluzowcowi. Czy wybrał inne trasy niż specjaliści od transportu miejskiego?
Mrówki, pszczoły, trzmiele czy termity podobnie jak ludzie tworzą społeczeństwa. Ich strategie przetrwania i zwyczaje inspirują i są przedmiotem badań naukowych. Mrówki grzybiarki to pierwsze na świecie rolniczki, których życie podporządkowane jest uprawie grzyba. Mniej egzotyczne hurtnice zwyczajne hodują mszyce, ponieważ produkowana przez te owady spadź jest ich przysmakiem. Skąd biorą się mszyce na płatkach kwiatów? Tak, zanoszą je tam mrówki. Podczas Festiwalu przyjrzymy się owadom społecznym (także w dużym powiększeniu, bod binokularem) i poznamy ich zwyczaje.
Najlepsze pomidory? Od sąsiada z działki. Jabłka? Tylko z jabłoni, którą zasadziła babcia. Najpiękniejsze róże? Te z ogródka mamy. Wszyscy mamy takie smaki i aromaty, które uznajemy za jedyne i niepowtarzalne. Chcemy, by nigdy się nie zmieniały i towarzyszyły nam do końca życia. A może dłużej? Nauczymy się tworzyć własne „sejfy” pozwalające przechowywać nasiona, by potem podarować swoje ulubione produkty własnym wnukom. Przekonamy się, że banki nasion są cenniejsze niż złoto i to dzięki nim możemy zachować odmiany, a tym samym smaki i zapachy owoców i warzyw z ogródków naszych przodków.
Czy miasto może mieć swój indywidualny, wyjątkowy mikrobiom? Przeprowadziliśmy eksperyment, w którym wzięły udział osoby mieszkające w różnych dzielnicach Warszawy. Przez kilka godzin wszyscy aktywnie korzystali z przestrzeni miejskiej w swojej okolicy. Dotykali klamek, poręczy, przedmiotów w sklepach, jeździli komunikacją zbiorową, używali różnych urządzeń ogólnodostępnych. Potem spotkali się w laboratorium i odcisnęli swoje dłonie na szalkach Petriego. Co na nich wyrosło? Sprawdźcie!
Po co nam kompost w miastach? Nawet jeśli nie mamy ogródka, kompostowanie pomaga chronić planetę. Jest ono określane mianem organicznego recyklingu. Polega na rozkładzie materii organicznej w kontrolowanej temperaturze i wilgotności, przy dostępie tlenu. Mikroorganizmy, takie jak bakterie tlenowe, nicienie, grzyby, pomagają zmieniać resztki organiczne (obierki warzyw, resztki owoców, fusy z kawy, a nawet niektóre rodzaje papieru) w nawóz organiczny. Resztki organiczne z naszych stołów po kompostowaniu stają się cennym źródłem składników odżywczych dla roślin. Kompost może być wykorzystywany jako ziemia do kwiatów doniczkowych, nawóz do ogródków działkowych, a miejski kompost jest używany do nawożenia min. miejskich rabat. Na Festiwalu zobaczymy różne rodzaje kompostu i poznamy mechanizmy jego powstawania. Rozwiejemy kilka obaw i obalimy kilka mitów.
Jak uprawiać rośliny jadalne we wnętrzach i miejskich przestrzeniach? Projekt Mikrouprawa, autorstwa kolektywu projektowego Dryf, proponuje alternatywę dla konwencjonalnych metod produkcji jedzenia i odnosi się do globalnego kryzysu związanego z żywnością. Aby wyżywić rosnącą populację ludzi, niezbędne może okazać się wykorzystanie nowych sposobów hodowli roślin: upraw hydroponicznych (bez ziemi) i wertykalnych. Dzięki takim rozwiązaniom rośliny rosną na podłożu z ziemi, żwiru, keramzytu, wełny mineralnej, filcu, żwiru, styropianu. Do życia potrzebują wody, światła, substancji mineralnych oraz powietrza. Rozpuszczając w wodzie niezbędne substancje, można z powodzeniem uprawiać praktycznie wszystkie gatunki roślin.
Dzięki skanom z tomografii komputerowej fragmentu termitiery, udało nam się stworzyć wierny wydruk 3D gniazda termitów. W dokładnie takich przestrzeniach owady te prowadzą złożone procesy adaptacyjne, pozwalające kolonii przetrwać w ekstremalnych warunkach.
Wiele roślin bardzo źle znosi ekstremalne warunki miejskie. Istnieją jednak takie, które potrafią przystosować się fizjologicznie i anatomicznie, by przetrwać w mało przyjaznej przestrzeni. Ich wybór jest przeogromny! Od drzew (np. platan klonolistny, sosna, robinia akacjowa, morwa biała) poprzez krzewy (np. tamaryszek, żarnowiec, rokitnik, oliwnik, róża pomarszczona, śliwa tarnina, śliwa ałycza) do różnorodnych roślin zielnych i traw ozdobnych. W domach i mieszkaniach warto uprawiać sukulenty – różne gatunki aloesu, gasterii, haworcji i kaktusów, a także juki i draceny, grubosze, wilczomlecze, pelargonie czy wężownice. Przyjdźcie na szybki kurs botaniki!
Czy grzyby podbiją świat wzornictwa przemysłowego? Stworzony z nich materiał jest wytrzymały, lekki, nie zawiera toksycznych substancji. Bazując na sile grzybni, tworzy sieć cienkich nitek i zachowuje się jak naturalne spoiwo. Dobierając gatunek grzybów oraz czas i temperaturę suszenia uzyskuje się wyjątkowy materiał, który staje się obojętny biologicznie i odporny na pleśnienie. Na festiwalu będzie można obejrzeć gotowe projekty i poznać technologię ich tworzenia.
Jak pozyskać energię z wiatru w mieście? Ze względu na zróżnicowaną wysokość budynków i korytarze powietrzne, jest to skomplikowane. O-Wind to wielokierunkowa turbina wiatrowa, bezłopatkowa, pozwalająca na wykorzystywanie zarówno poziomych, jak i pionowych przepływów wiatru. Może być podłączona do sieci lub do samodzielnych baterii. Przekonajcie się, jak to działa.
W mezopotamskich opowieściach o potopie arkę opisywano jako łódź okrągłą. Jej celem było unoszenie się na wodzie, dryfowanie. Ten nowy prawzorzec stał się inspiracją do stworzenia projektów architektury, która w okresach dostatku wody dryfuje, a w okresach suszy osiada na lądzie. Obejrzyjcie efekty.
Stworzony z naturalnych gąbek model pomagał w nawigacji podczas wycieczek badawczych, prowadzonych przez przyrodników. Teraz każdy może przyjrzeć mu się bliżej i nauczyć się rozróżniać łęgi, jezierzyska, wysięki, uroczyska, osuchy, mszary, rojsty, mokrzadła, topieliska. Gąbki wykorzystane do stworzenia modelu zostały odłowione zgodnie z tradycyjną sztuką połowu z wyspy Kalimnos, bez szkody dla ich kolonii. Projekt inicjuje dyskusję na temat miejsca i roli terenów podmokłych w ekosystemie miasta.
Ultralekkie sieci rozwieszone nad autostradami i ulicami mogłyby akumulować energię słoneczną i jednocześnie przywracać naturalne szlaki komunikacyjne dla owadów. Zobaczcie projekt stworzony przez zespół architektów i inżynierów. Budowa przejścia dla owadów na poziomie drzew pomaga w przywróceniu bioróżnorodności na terenach zurbanizowanych. Sieć jest modułowa. Można zmieniać jej rozmiar, a struktura plastra miodu umożliwia instalację fotowoltaiki.
Mikroorganizmy zasiedlające nasze domy i ulice wpływają na zdrowie i samopoczucie, podobnie jak mikrobiom w naszym ciele. Zdjęcia dokumentują proces hodowli tzw. atraktorów, które po nałożeniu na skórę przyciągają organizmy niezauważalne gołym okiem. Aby je stworzyć, autorzy badali drożdże Saccharomyces cerevisiae. W wyniku hodowli i kojarzenia genetycznie zmodyfikowanych szczepów drożdży w laboratorium oraz opracowania specjalnych biomateriałów powstały bazujące na feromonach atraktory, przyciągające różnorodne organizmy.
Przestrzeń Doświadczalni XII edycji Festiwalu Przemiany tworzą:
Centrala (Gosia Kuciewicz i Simone De Iacobis), Dryf (Karolina Ferenc, Agnieszka Kacprzak, Ryszard Rychlicki, Łukasz Szczepanowicz), DS Landschapsarchitecten, Marek Głogowski, dr inż. Magdalena Górska - Czekaj, dr Maria Dębińska, dr hab. Małgorzata Gurowska, Jakub Szymański Grow Your Own Cloud (Cyrus Clarke i Monika Seyfired), Jarosław Kozakiewicz, Stanisław Łoboziak, O-Innovations Limited, Studio Solarix, VenhoevenCS architecture+urbanism, Artur Zagajewski oraz zespół laboratorium biologicznego Centrum Nauki Kopernik i zespół Międzywydziałowego Koła Naukowego Biologów SGGW - sekcja botaniczna.
Newsletter
Zapisz się do naszego newslettera i dowiedz się więcej.
Rzeczywista liczba biletów może być inna. W wersji na telefonie podajemy jedynie informację o Wystawach, bilety do Planetarium sprawdzisz przez komputer lub na bilety.kopernik.org.pl. Bilety udostępniamy na kilka tygodni w przód i wszystkie sprzedajemy przez internet – więc po ich wyprzedaniu nie ma ich również w kasach.
W dniu wizyty dostępność Majsterni, Bzzz!, Teatru Wysokich Napięć, Teatru Robotycznego i laboratoriów może się zmieniać. Aktualną informację znajdziesz na stronie „Dziś w Koperniku”.
Użyj strzałek do przechodzenia między zakładkami
Kalendarium na miesiąc:
Pn
Wt
Śr
Cz
Pt
Sb
Nd
dostępność
Dostępność biletów na w dniu
dostępność:
brak
mała
średnia
duża
godzina[hour]
[name]
liczba dostępnych biletów:[label]
Wszystkie bilety na ten dzień są już sprzedane (online i w kasach).
Bilety na wybrany dzień są niedostępne w sprzedaży.
