Projekt Modułowych Pracowni Przyrodniczych (MPP) wychodzi naprzeciw potrzebie rozwoju nowoczesnego kształcenia uczniów szkół podstawowych. MPP wspiera wprowadzenie zmian w modelu nauczania w zakresie nauk przyrodniczych, które przyniosła reforma systemu edukacji (cykl nauki w szkołach podstawowych wydłużony o dwa lata).
Nowa Podstawa programowa określa zakres treści zróżnicowanej grupy przedmiotów: przyrody w klasie 4, biologii i geografii w klasach 5–8 oraz chemii i fizyki w klasach 7–8. Organy prowadzące szkoły stają przed nowymi wyzwaniami zapewnienia odpowiednich warunków nauczania, w tym organizacji specjalistycznych pracowni wyposażonych w pomoce dydaktyczne.
Modułowe Pracownie Przyrodnicze przeznaczone są dla uczniów klas 4–8 szkoły podstawowej oraz nauczycieli przyrody, geografii, biologii, chemii i fizyki. Umożliwia realizację obowiązkowych zajęć zgodnie z przyjętym aktualnie ramowym planem nauczania z przedmiotów:
- przyroda — w klasie 4
- geografia — w klasach 5–8
- biologia — w klasach 5–8
- chemia — w klasach 7–8
- fizyka — w klasach 7–8
Modułowe Pracownie Przyrodnicze umożliwiają realizację nadrzędnych celów edukacji w zakresie przedmiotów przyrodniczych.
Rozbudzenie zainteresowania uczniów światem przyrodniczym:
- rozwijanie ciekawości świata i chęci aktywnego poznawania przyrody;
- rozwijanie wrażliwości przyrodniczej i ekologicznej;
- kształtowanie umiejętności praktycznego wykorzystania wiedzy przyrodniczej.
Kształtowanie u uczniów postawy badawczej:
- rozwijanie dociekliwości oraz chęci i umiejętności zadawania pytań;
- kształtowanie umiejętności formułowania hipotez i ich weryfikowania, np. poprzez doświadczenia i eksperymenty;
- kształtowanie cierpliwości, wytrwałości i systematyczności;
- rozwijanie samodzielności.
Wykształcenie u uczniów nawyków bezpiecznego eksperymentowania:
- kształtowanie nawyku planowania i przygotowania eksperymentu (miejsce, sprzęt, kolejność działań, środki bezpieczeństwa);
- kształtowanie nawyków bezpiecznego wykonania doświadczenia.
Rozwinięcie u uczniów umiejętności prawidłowego prowadzenia eksperymentów naukowych:
- wykonywanie podstawowych pomiarów (dokładność, konieczność powtórzeń);
- posługiwanie się urządzeniami pomiarowymi i obserwacyjnymi;
- dokumentowanie obserwacji i doświadczeń, opis jakościowy i ilościowy, używanie prawidłowej terminologii;
- kształtowanie umiejętności wyszukiwania i korzystania z różnych źródeł informacji;
- nauka prezentacji wyników z zastosowaniem narzędzi TIK.
Rozwinięcie u uczniów kompetencji pracy w grupie, w tym:
- rozwijanie umiejętności podziału pracy na zadania składowe i rozdzielania zadań w zespole;
- nauka odpowiedzialności za rezultat pracy całego zespołu.
Projekt MPP przynosi korzyści uczniom, nauczycielom i szkołom
Korzyści dla uczniów
Uczenie się przedmiotów przyrodniczych z wykorzystaniem zestawów opiera się na samodzielnie projektowanych i prowadzonych przez uczniów obserwacjach, doświadczeniach i badaniach. Taki sposób angażowania rozwija wiele kompetencji i postaw - samodzielnego myślenia, wyszukiwania informacji, formułowania pytań, analizy danych i wyciągania wniosków. Rozbudza ciekawość poznawczą, wzmacnia postawę badawczą, kreatywność i przedsiębiorczość, tworzy okazję do pracy zespołowej. Sposób gromadzenia danych i prezentacji wyników pracy jest okazją do rozwijania umiejętności stosowania nowych technologii.
Korzyści dla szkół podstawowych
- doposażenie szkół, dotychczas nieposiadających specjalistycznych pracowni, w sprzęt i materiały wspierające nauczanie nie tylko przyrody, ale również biologii, geografii, fizyki i chemii;
- doposażenie szkół w interdyscyplinarne i mobilne pomoce dydaktyczne do nauczania przedmiotów przyrodniczych oraz wspierających nauczanie matematyki, informatyki i techniki;
- stworzenie warunków dla nowoczesnego nauczania w starszych klasach (klasy VII i VIII);
- zwiększenie spójności treści i metod w obszarze kształcenia przedmiotów przyrodniczych;
- powiązanie kształcenia przedmiotów przyrodniczych z nauką np. matematyki, informatyki czy techniki;
- zastosowanie nowoczesnych technologii w nauczaniu;
- rozwijanie potencjału do współpracy nauczycieli różnych przedmiotów.
Korzyści dla nauczycieli
To przede wszystkim podniesienie kompetencji nauczycieli przedmiotów przyrodniczych, a także matematyki, informatyki i techniki w zakresie praktycznego nauczania, z wykorzystaniem elementów metody badawczej.
Nauczanie z wykorzystaniem MPP oznacza dla nauczycieli: lepsze poznanie, rozumienie i stosowanie metody badawczej. W tym celu powstają specjalne materiały informacyjne i metodyczne oraz planowane są warsztaty mające na celu rozwijanie umiejętności stosowania metody badawczej w pracy z uczniami. Podczas warsztatów, nauczyciele nie tylko poznają wyposażenie MPP, lecz przede wszystkim metody ich użycia w procesie interdyscyplinarnego kształcenia. Niezbędnym warunkiem skuteczności szkolenia dotyczącego stosowania aktywnych metod pracy z uczniami będzie wykorzystanie analogicznych metod na szkoleniu nauczycieli. Zaangażowanie nauczycieli w proces badawczy umożliwi im praktyczne przetestowanie proponowanych działań.
