W świecie wypełnionym ogromną ilością prawdziwych i fałszywych informacji i sprzecznych narracji, gdzie użytkownicy mediów społecznościowych zamykają się w środowisku ludzi podobnie myślących i przestają być otwarci na argumenty, coraz większą wartością dla każdego indywidualnie i dla społeczeństw staje się zdolność do samodzielnego dociekania, zdobywania i analizy informacji, wyciągania wniosków i rozwiązywania problemów. Samodzielność myślenia nie oznacza jednak samotności. Przeciwnie – współdziałanie jest świetną metodą uczenia się i sposobem wypracowywania lepszych rozwiązań. Żeby skutecznie odpowiadać na wyzwania będziemy wspierać samodzielność poznawczą i umiejętność współdziałania, tworząc nowe rozwiązania edukacyjne, rozwijając sieci i społeczności uczących się oraz angażując w dialog różnie myślących ludzi. Źródłem najpewniejszej wiedzy pozostanie dla nas nauka.
T1 Animować dialog o wyzwaniach na styku nauki i społeczeństwa z udziałem różnorodnych uczestników.
W raporcie o celach zrównoważonego rozwoju za 2022 r. ONZ alarmuje, że nasilające się kryzysy o charakterze globalnym stanowią zagrożenie dla ludzkości. Nauka pomaga znaleźć rozwiązania trapiących ludzkość problemów. Jednak to nie nauka rozwiązuje problemy tylko obywatele: myślący samodzielnie i działający wspólnie. W programie Kopernika będziemy koncentrować się na angażowaniu różnych grup społecznych w dialog, jak zmierzyć się z wyzwaniami, korzystając z osiągnięć nauki i techniki.
Główne wyzwania, na których będzie koncentrować się program Kopernika, to globalne ocieplenie i degradacja środowiska, zagrożenia dla zdrowia publicznego oraz społeczne aspekty rozwoju nowych technologii, zwłaszcza sztucznej inteligencji i biotechnologii. Będziemy zapraszać bardzo zróżnicowanych uczestników, dbając o wzajemny szacunek i pomagając przezwyciężać podziały wynikające z polaryzacji społecznej oraz zachęcając do działania, opartego na wiedzy naukowej. Na Pikniku Naukowym, Festiwalu Przemiany oraz innych wydarzeniach będziemy tworzyli bezpieczną przestrzeń do rozmowy, konsultacji z ekspertami i wspólnego poszukiwania rozwiązań. Zadbamy, żeby wyważony głos Kopernika, jako instytucji naukowej, a przy tym szanującej różne wrażliwości, był obecny w debacie publicznej.
T2 Tworzyć i upowszechniać rozwiązania, które zmieniają edukację.
Naszą ambicją jest wykorzystanie potencjału Pracowni Przewrotu Kopernikańskiego do tworzenia rozwiązań, które pomogą zmienić edukację. Prowadząc interdyscyplinarne prace badawczo-rozwojowe będziemy tworzyć scenariusze zajęć, treści i pomoce dydaktyczne, które wesprą uczniów w rozwijaniu kompetencji 21. wieku, zwłaszcza samodzielności poznawczej, i podniosą ich kapitał społeczny. Będziemy koncentrować się na ważnych społecznie tematach, które są dla szkoły wyzwaniem: np. zmianie klimatycznej, sztucznej inteligencji czy biotechnologii. Zaprosimy do współpracy partnerów badawczych, edukacyjnych oraz konsorcjantów i innych partnerów biznesowych, aby razem z nimi tworzyć wiedzę i praktyczne rozwiązania i upowszechniać je przez sektor publiczny, społeczny i rynek. Nowe rozwiązania będziemy doskonalić podczas zajęć w laboratoriach Kopernika, oferując jednocześnie wartościowe programy edukacyjne. Największe planowane przedsięwzięcie to „Planeta w Centrum”, projekt dla ponad 12.000 uczniów oraz ich nauczycieli, realizowany w Warszawie i sąsiednich gminach w ramach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych (ZIT).
T3 Rozwijać sieci społeczności uczących się.
O jakości edukacji w największym stopniu decydują kompetentni i zaangażowani edukatorzy. Ich możliwości rosną, kiedy łączą się w większe społeczności i mogą wykorzystać sieci do wymiany
doświadczeń i współpracy. Wspierając rozwój takich sieci przyczynimy się do tworzenia całego ekosystemu nowoczesnej edukacji, którego uczestnikami i beneficjentami będą uczniowie, nauczyciele i edukatorzy, organizacje pozarządowe, ośrodki doskonalenia nauczycieli, instytucje kultury i samorządy. Rozwiniemy sieć Klubów Młodego Odkrywcy. Zwiększymy dostępność społeczności KMO dla uczniów i nauczycieli, powiększając sieć klubów we wszystkich regionach Polski i w kolejnych krajach. Dzięki programowi ESERO wykorzystamy zasoby Europejskiej Agencji Kosmicznej do angażowania i rozwoju kompetencji uczniów i nauczycieli oraz tworzenia dla nich zasobów. Poprzez sieć SOWA zapewnimy lokalnym społecznościom dostęp do programów edukacyjnych Kopernika i wspólnie stworzymy nowe. Będziemy dbać, aby edukatorzy mieli warunki do podnoszenia swoich kompetencji, mieli dostęp do wartościowych zasobów oraz mogli korzystać z całego potencjału partnerstw i różnych programów Kopernika